Fabels en feiten over cremeren
Freddy Onderstal • 12 februari 2021

Alles op een rijtje
In mijn werk als uitvaartverzorger kom ik met grote regelmaat in een crematorium. Ja, dat klopt, dat hoort bij het werk van een uitvaartverzorger. Wat daar ook bij hoort, is het krijgen van vragen en het geven van antwoorden over diverse onderwerpen die bij mijn werk komen kijken.
Met regelmaat krijg ik vragen over het onderwerp 'cremeren'. Vrijwel iedereen weet wat het is, maar wat gebeurt er nu precies verder in het proces, na de afscheidsceremonie? Dat weten niet veel mensen.
Hierover bestaan ook veel broodje-aap verhalen over. Een overzicht van vragen die ik weleens krijg plaats ik hieronder met het enige, echte, juiste antwoord;
De kist? Waar blijft die dan? Sparen ze die op in het crematorium of gebruiken ze deze nog een keer?
De uitvaartkist zal altijd mee worden gecremeerd. Het is niet zo dat een overledene uit de kist wordt gehaald om vervolgens zonder kist gecremeerd te worden.
Het proces van de crematie duurt gemiddeld 1.5 uur.
Dat klopt. Het proces duurt tussen de 1.5 en 4 uur, over het algemeen. Waarom zo'n groot tijdsverschil?
Dit kan te maken hebben met het materiaal van de kist of wade en ook de lichaamsbouw van de overledene telt mee.
Klopt het dat er meerdere overledenen tegelijk worden gecremeerd?
Nee, dat is een van de grootste fabels die er nog altijd rondzwerven.
Een crematieoven is ook geschikt voor 1 persoon per keer. Daarnaast is het bij wet verboden om as van meerdere overleden met elkaar te vermengen. Sterker nog; het is ook niet toegestaan om een urn met as (van bijvoorbeeld de overleden echtgenoot) mee te cremeren. Ook dan ontstaat vermenging en dat is bij wet verboden.
Hoe lang moet de as in het crematorium blijven voor ik het kan ophalen?
De as moet na de crematie minimaal 30 dagen in het crematorium blijven. Deze termijn is er (bij wet) om nabestaanden goed de tijd en ruimte te geven om na te denken wat er met de as moet gebeuren.
Zo maak je geen (emotioneel) overhaaste beslissingen.
Deze termijn zal waarschijnlijk worden verkort, dit in de nieuwe Wet op de Lijkbezorging, waar momenteel over gesproken wordt.
Hoe weet ik nu zeker dat ik de juiste as mee krijg? Die is misschien wel van iemand anders...
De kans hierop is vrijwel uitgesloten. Niet mogelijk. Je krijgt altijd de 'goede' as mee van jouw dierbare.
Een korte uitleg;
Op de achterzijde van de kist zal altijd een stickertje worden geplakt met hierop een uniek nummer. Dit nummer is afkomstig van de uitvaartondernemer. Omdat de kist in het crematorium meestal al gesloten aankomt, kunnen we aan de hand van dit nummer met zekerheid zeggen wie de overledene is.
Op de documenten voor het crematorium staat dit nummer ook vermeld, dit is verplicht.
Op het moment dat dit nummer ontbreekt
moet de kist weer open en mogen de nabestaanden vertellen dat het echt hun dierbare is.
In de ovenruimte wordt een vuurvast steentje op de kist geplaatst wat meegaat in het crematieproces.
Op dit steentje staat een uniek nummer. Wanneer de oven leeg wordt gemaakt, komt dit steentje ook weer mee. De as gaat met het steentje in een as-bewaarbak, blik, doos, urn... Zo weet je altijd zeker dat de as die je meekrijgt ook daadwerkelijk de as is van jouw dierbare. Uiteraard is jouw dierbare geen nummer, maar aan de hand van het nummer kunnen we wel altijd herkennen wie jouw dierbare is.
Wat gebeurt er met sieraden die mijn dierbare nog om heeft? Houden de medewerkers die?
Alle overgebleven resten van sieraden en/of implantaten en protheses worden na het crematieproces uit de as gehaald. Gespecialiseerde bedrijven verzamelen en dragen zorg voor de recycling van deze materialen. De opbrengst van deze materialen gaat naar het Dr. C.J. Vaillantfonds. Dit fonds zorgt voor een verdeling over verschillende goede doelen.
Mag alles mee de oven in?
Nee, dat mag niet. Voorwerpen van glas bijvoorbeeld, dit mag niet mee en kan de oven beschadigen.
Een verzoek wat ik soms krijg is of er bijvoorbeeld een fles drank mee mag. Nee, dat mag dus niet.
Sieraden, gemaakte tekeningen of geschreven brieven mogen natuurlijk mee. Net zoals bloemen.
Wanneer de overledene een pacemaker draagt, moet deze vooraf worden verwijderd. Ik stel aan nabestaanden altijd de vraag of hun dierbare een pacemaker draagt. Indien dat zo is, zal deze door mij of mijn collega's van de laatste verzorging worden uitgenomen.
Een pacemaker bevat een batterij. Wanneer deze in het lichaam blijft, bestaat de kans dat deze door de hitte explodeert en schade aan de oven veroorzaakt.
Hoeveel as blijft er over na het crematieproces?
Afhankelijk van de grootte van het lichaam blijft er een bepaald gewicht over aan as. Vaak denken mensen dat mensen die zwaar waren meer as over houden. Dit hoeft niet het geval te zijn. Spieren, vocht en vet vergaan helemaal. Wat overblijft, is het gewrichtsgestel. Iemand die bij leven 'dik' was kan een kleiner gewrichtsgestel hebben, dan een slank persoon.
Gemiddeld genomen blijft er een 2,5 a 3,5 kg aan as over na het proces.
Ik hoop dat ik met deze blog vragen heb kunnen beantwoorden en duidelijkheid heb kunnen geven.
Heb je andere vragen over cremeren, het crematieproces of uitvaartgerelateerde vragen?
Neem dan gerust contact met mij op.